Uit verhalen van vroeger kan het viertal zich een beeld schetsen hoe hun ouders als jeugd ‘te keer’ zijn gegaan. Op grote feesten, waarbij het zweet van de plafond droop bij afgeladen volle avonden met The Hippies of The Spikes. Of ‘paol haote’ met de onlosmakelijke kop erwtensoep, de nodige alcohol , maar bovenal heel veel plezier en kameraadschap.

LEEGLOOP

De generatie Boeb, Sjink en Speedy ervaren het te kort aan leeftijdsgenoten als een bedreiging voor elk dorp. “Op de basisschool zaten we met 18 leerlingen in een combinatiegroep. Gelukkig kent Sint Geertruid de laatste jaren een babyboom en lijkt de school gered’, vertelt Jeromme. “Die leerlingenterugloop kent zijn weerslag bij de verenigingen. Minder aanbod, minder ledenaanwas. En dan moet je hopen dat basisschoolverlaters anno nu nog warm lopen voor een schutterij, fanfare of jonkheid”, zegt Joep, bestuurslid van de jonkheid.

Het viertal is het unaniem eens dat fanfare, schutterij en voetbalclub bij een hechte dorpsgemeenschap als Sint Geertruid horen. “Laat kinderen op de basisschool proeven hoe geweldig het bij een van onze verenigingen is. Wacht niet totdat ze uitzwermen naar het voortgezet onderwijs in Maastricht of Gulpen. Dan ben je ze kwijt.”

Joep licht toe dat je vanaf 12 jaar als jeugdlid kunt toetreden tot de jonkheid. Het werpt zijn vruchten af.

CHILL-PLEKKEN

Op de vraag waar de jeugd van tegenwoordig zich treft en samen iets doet, geven ze aan dat WhatsApp zijn werk doet.  “Via onze groeps-app, waar zo’n 25 jongens inzitten, spreken we af. Daarnaast komen we elkaar wekelijks tegen bij de sportschool of andere sportvereniging. Je ziet sport verbindt. In kleinere groepen treffen we elkaar regelmatig op het kermisterrein. Een van onze chill-plekken. Voor grotere groepen spreken we af op een groter terrein. Met voldoende parkeerplaats en liefst een wei waar we een balletje kunnen trappen. Zo is ook het contact met jongens uit Eckelrade ontstaan. En zijn ze hartelijk opgenomen binnen onze groep.”

Carnaval en Broonk zijn de enige verbindende feesten die deze generatie Z onvoorwaardelijk bij elkaar brengt. “Het dorp versieren, de act met de ‘kaptein’, met het hele dorp broonk lopen… écht sjiek. Kippenvelmomenten! Op het moment dat de jonkheid het blauwe truitje aantrekt, begint de kermis.”

“Vier dagen feest, veel drinken en met voor mij als hoogtepunt ‘paolke hoawe’”, deelt Rob zijn ‘broonk’-beleving. “Als enige geldige afwezigheid bij de processie telt dat je moet werken. Het begin is moeilijk, maar dan wordt het een mooie balans van serieus en amusant. Processie lopen met de jonkheid lijkt erger dan dat het is.”

Timo: “De ‘broonk’ is heilig. Fanfare en schutterij zijn net als de jonkheid onmisbaar.”

DE TOEKOMST

Het viertal sluit de ogen niet voor de toekomst. Integendeel, Sint Geertruid heeft alles om nog meer van te gaan houden. “Neem de Dorpsstraat, het vernieuwende hart en enige straat met kinderkopjes. En steeds meer nieuwe ondernemers”, meent Rob. “Wie wil hier niet wonen?”, vult Timo aan. Het viertal kijkt elkaar aan. Allemaal toch? “Over tien jaar is de woningmarkt gestabiliseerd. Huren of kopen in ons dorp weer toegankelijker. Misschien dat ik even buiten Sint Geertruid ga wonen, maar zodra ik kinderen heb, terug naar Sint Geertruid. Zij mogen hier opgroeien.”

Jeromme voorspelt minder gunstige ontwikkelingen. “Elk dorp moet een eigen voetbalclub behouden. Nu is het eerste hier een selectie uit externe, Geertruidse en Eckelrader spelers. Het tweede elftal puur Geertruid en derde Eckelrade. We hunkeren naar ouderwetse dorpsderby’s.”

KADER: KLUUNNE OP HET KERMISPLEIN

Hoe voelt Sint Geertruid voor een buitenstaander aan? Joep profileert de Sint Geertruidenaren als gastvrij en betrokken. “Neem Ali, een Somaliër, die hier is komen aanwaaien en nu bij ons voetbalt. Hij heeft het echt naar zijn zin bij ons.”

Wie van buitenaf komt en niet bij zich naar binnen laat kijken loopt volgens het viertal kans op buitensluiting. “Te veel komen hier wonen en isoleren zich. Ik spreek ze aan en probeer ze via een kennismaking warm te maken voor onze tradities. Stiekem hoop ik op een schutterskoning van buiten ons dorp…”

Friezen naar Sint Geertruid? Meer dan welkom! “Misschien kunnen we samen klunen op het kermisplein.”